Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun duraklamasıyla karakterize edilen ciddi bir sağlık sorunudur. Bu durum, yaşam kalitesini düşürebilir ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki, uyku apnesi testi nasıl yapılır? Bu makalede, uyku apnesi testinin nasıl gerçekleştirildiğini, hangi yöntemlerin kullanıldığını ve test öncesinde nelere dikkat edilmesi gerektiğini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durması ve başlamasıyla karakterize edilen bir uyku bozukluğudur. En yaygın türü obstrüktif uyku apnesidir (OUA). Bu durumda, üst solunum yolundaki kasların gevşemesi sonucu hava yolu daralır veya tamamen tıkanır, bu da solunum duraklamalarına neden olur. Bu duraklamalar, gece boyunca defalarca tekrarlanabilir ve her bir duraklama sırasında kandaki oksijen seviyesi düşer. Bu da kalp ve beyin başta olmak üzere vücudun hayati organlarını olumsuz etkiler.
Uyku apnesi testi, uyku sırasında vücudun çeşitli fizyolojik aktivitelerini izleyerek uyku apnesi ve diğer uyku bozukluklarının teşhis edilmesini sağlayan bir testtir. Bu test, polisomnografi olarak da bilinir ve uyku laboratuvarlarında veya evde taşınabilir cihazlarla gerçekleştirilebilir. Test sırasında beyin dalgaları, göz hareketleri, kas aktivitesi, kalp ritmi, solunum fonksiyonları ve kan oksijen seviyesi gibi çeşitli fizyolojik parametreler kaydedilir.
Uyku apnesi testi genellikle şu adımları içerir:
Ön Görüşme: Uyku Bozuklukları Merkezi’nde hasta ile ilk görüşmede, şikayetleri dinlenir, gündüz uykululuk miktarı bazı ölçekler yardımıyla değerlendirilir. Ayrıca kilo, boy, bel, boyun çevresi gibi ölçümleri hastanın risk durumunu belirlemek için alınır.
Randevu ve Hazırlık: Sonrasında hastaya kendisinin de uygun olacağı bir geceyi hastanede Uyku Bozuklukları Merkezi’nde geçirmek üzere randevu verilir. Bu ilk gece uyku testi veya polisomnografi gecesi olarak anılır. Randevu verilen akşam hastanın hastanede olması ve kayıt işlemleri sonrası odasına geçmesi istenir.
Elektrotların Yerleştirilmesi: Uyku odasına geçen hasta uyurken rahat edeceği kıyafetlerini giymesi sonrası, uyku teknisyeni tarafından başına, gövde, el ve bacağına bazı kablolar (elektrotlar) bağlanarak uyku testi için hazırlanır.
Uyku Sırasında İzleme: Hasta, bu şekilde uyumaya başlar, yan odasında uyku teknisyeni tarafından uykusu bilgisayar ekranından bağlanan elektrotlar yoluyla takip edilir. Elektrotlarla ilgili bir sorun olursa teknisyen hastanın odasına girip gerekli düzeltmeleri yapabilir.
Kayıt Süresi: Kayıt süresi genellikle 6-7 saattir. Kaliteli 4 saatlik uyku da sonuç almak için yeterli olur.
Verilerin Analizi: Sabah uyandıktan sonra elektrotlar çıkarılır ve hasta günlük yaşamına dönebilir. Gece boyunca kaydedilen veriler uyku uzmanları tarafından analiz edilir.
Sonuçların Değerlendirilmesi: Uyku testi sonucunu almak üzere hasta 1-2 gün sonra Uyku Bozuklukları Merkezi’ne davet edilir. Uyku testi sonucunda uykuda solunum bozukluğu tespit edilirse hastaya tedavi önerilerinde bulunulur.
Bazı durumlarda, uyku apnesi testi evde taşınabilir cihazlarla da yapılabilir. Bu yöntemde, hastaya taşınabilir bir cihaz verilir ve gece boyunca kendi yatağında uyuması istenir. Cihaz, solunum, oksijen seviyesi ve kalp ritmi gibi temel parametreleri kaydeder. Evde yapılan testler, özellikle ağır uyku apnesi şüphesi olan hastalarda tercih edilebilir. Ancak, daha kapsamlı değerlendirme gereken durumlarda uyku laboratuvarında yapılan polisomnografi testi önerilir.
Uyku testi öncesinde, doğru sonuçlar almak için aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:
Kafein ve Alkol Tüketimi: Test günü boyunca kafeinli içeceklerden (kahve, çay, kola) ve alkolden kaçınılmalıdır. Bu maddeler uyku düzenini etkileyebilir ve testin sonuçlarını yanıltıcı hale getirebilir.
Yemek Yeme Alışkanlıkları: Testten önce ağır yemeklerden kaçınılmalı, hafif ve dengeli bir öğün tercih edilmelidir.
Uyku Hijyeni: Test günü boyunca düzenli bir uyku programı izlenmeli ve test öncesi rahatlatıcı bir ortamda zaman geçirilmelidir.
Giyim: Test sırasında konforlu bir uyku için rahat kıyafetler giyilmelidir.
Polisomnografi, uyku apnesi teşhisinde kullanılan en kapsamlı test yöntemidir. Uyku laboratuvarında gerçekleştirilir ve şu parametreleri ölçer:
Beyin dalgaları (EEG)
Göz hareketleri (EOG)
Kas aktiviteleri (EMG)
Kalp ritmi (EKG)
Solunum hızı ve hava akışı
Kan oksijen seviyesi (SpO2)
Test, gece boyunca yapılır ve elde edilen veriler uyku uzmanları tarafından analiz edilir.
Evde uyku testi, daha basit bir cihaz kullanılarak gerçekleştirilir. Bu test şu durumlarda tercih edilir:
Orta veya şiddetli uyku apnesi şüphesi olan hastalarda,
Uyku laboratuvarına gitmekte zorluk çeken bireylerde.
Evde yapılan testler, solunum ve oksijen seviyesini ölçerek uyku apnesi teşhisini destekleyebilir. Ancak, daha karmaşık vakalarda polisomnografi önerilir.
Adres: Caddebostan, Bağdat Cad. No: 280/7, 34728 Kadıköy/İstanbul
Call Center & WhatsApp
+90 532 300 74 35
Bu sitede yer alan içeriklerin her biri bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Sitede anlatılan hiçbir tedavi yöntemini doktor kontrolü dışında uygulamayınız. Aksi takdirde doğacak herhangi bir problemden hiçbir şekilde site yönetimi ve Doç. Dr. Osman Halit Çam sorumlu değildir.
© 2023 - Tüm Hakları Saklıdır. Doç. Dr. Osman Halit Çam
Son Güncellenme : 05.08.2024