Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrarlayan duraklamalarıyla karakterize edilen ciddi bir uyku bozukluğudur. Bu durum, yaşam kalitesini düşürebilir ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki, uyku apnesi için bir ilaç tedavisi mevcut mudur? Bu makalede, uyku apnesi tedavisinde kullanılan yöntemleri ve ilaçların rolünü detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun 10 saniye veya daha uzun süreyle durması olarak tanımlanır. Bu duraklamalar, gece boyunca defalarca tekrarlanabilir ve kişinin uyku kalitesini ciddi şekilde bozabilir. Uyku apnesi, obstrüktif (tıkayıcı), merkezi ve karma olmak üzere üç ana tipe ayrılır:
Obstrüktif Uyku Apnesi (OUA): En yaygın görülen tiptir ve üst solunum yolunun tıkanması sonucu ortaya çıkar.
Merkezi Uyku Apnesi: Beynin solunumu kontrol eden kaslara doğru sinyaller gönderememesi nedeniyle oluşur.
Karma (Bileşik) Uyku Apnesi: Hem obstrüktif hem de merkezi uyku apnesi özelliklerini taşır.
Geleneksel olarak, uyku apnesi tedavisinde ilaçlar sınırlı bir role sahipti. Ancak, son yıllarda yapılan araştırmalar ve geliştirilen yeni ilaçlar, bu alanda umut verici gelişmeler sunmaktadır.
Aralık 2024’te, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), obstrüktif uyku apnesi tedavisi için Zepbound (tirzepatide) adlı ilacı onayladı. Bu, uyku apnesi tedavisinde onaylanan ilk ilaç olma özelliğini taşımaktadır. Zepbound, özellikle obezite sorunu olan yetişkinlerde kullanılmak üzere geliştirilmiştir.
Klinik araştırmalar, Zepbound kullanan yetişkinlerin en az yarısının bir yıllık tedavinin ardından uyku apnesi sorunundan kurtulduğunu göstermektedir. Ayrıca, tedavi sürecinde hastaların ortalama %20 oranında kilo verdikleri ve saatte en az 25 kez daha az nefes kesilmesi (apne veya yüzeysel solunum) yaşadıkları saptanmıştır.
Zepbound, bağırsaktan salgılanan iki hormonu—glukagon benzeri peptit-1 (GLP-1) ve glikoza bağımlı insülinotropik polipeptidi (GIP)—bir arada aktive ederek iştahı azaltır ve gıda alımını engeller. Bu mekanizma, obezite hastalarında kilo vermeyi desteklemektedir. Kilo kaybı arttıkça, uyku sırasındaki nefes kesilmeleri de belirgin ölçüde azalır.
Uyku apnesi tedavisinde ilaçların yanı sıra, çeşitli yöntemler de kullanılmaktadır:
CPAP cihazı, uyku sırasında hava yollarını açık tutarak solunum duraklamalarını önler. Bu cihazlar, uyku apnesi tedavisinde altın standart olarak kabul edilir ve semptomların kontrol altına alınmasında etkilidir.
Kilo verme, düzenli egzersiz yapma, alkol ve sigara kullanımının azaltılması gibi yaşam tarzı değişiklikleri, özellikle obstrüktif uyku apnesi semptomlarını hafifletebilir. Obezite, uyku apnesi için önemli bir risk faktörüdür ve kilo kaybı semptomların azalmasına katkı sağlayabilir.
Bazı durumlarda, hava yolundaki tıkanıklıkları gidermek için cerrahi işlemler gerekebilir. Özellikle üst solunum yollarında belirgin anatomik darlıklar var ise, hastanın Kulak Burun Boğaz uzmanı tarafından cerrahi girişim yönünden değerlendirilmesi önerilir.
Obstrüktif uyku apnesi, bir kişinin üst solunum yolunun uykuda tıkanması sonucu gelişen ve pek çok sağlık soruna neden olan bir hastalıktır. Bu durum herhangi bir kilodaki kişide görülebilse de, genellikle kilolu veya obez kişilerde gözlenir. Horlama, gündüz uykululuk hâli ve yorgunluk gibi belirtiler çoğu zaman hafife alındığı için, hastalık çok yaygın şekilde tanı konulmadan uzun süre gizli kalabilmektedir. Bu durum ise eşlik eden başka sağlık sorunlarının gelişmesine neden olabilmektedir.
Uyku apnesi tedavisinde ilaç kullanımı, özellikle Zepbound’un FDA tarafından onaylanmasıyla birlikte yeni bir döneme girmiştir. Fakat bu her hasta için geçerli değildir ve mutlaka Hekiminize danışın.
Adres: Caddebostan, Bağdat Cad. No: 280/7, 34728 Kadıköy/İstanbul
Call Center & WhatsApp
+90 532 300 74 35
Bu sitede yer alan içeriklerin her biri bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Sitede anlatılan hiçbir tedavi yöntemini doktor kontrolü dışında uygulamayınız. Aksi takdirde doğacak herhangi bir problemden hiçbir şekilde site yönetimi ve Doç. Dr. Osman Halit Çam sorumlu değildir.
© 2023 - Tüm Hakları Saklıdır. Doç. Dr. Osman Halit Çam
Son Güncellenme : 05.08.2024